Dünyada iki temel mesele var. Birisi ot diğeri de hâkimiyet… Ot tüm canlıların yaşam kaynağı. Tüm mücadele ise hâkimiyet için. Gelinen noktada ot’a hakim olan insanlığa hakim oluyor… Milli kahramanı kadın olan (Kara Fatma ve Nene Hatun) tek şehir olan dadaşlar diyarı Erzurum’da kahraman bitmez..! Erzurum Doğu Anadolu tarımsal araştırma enstitüsünde görevli bilim insanları Ümran Küçüközdemir, Canan Kaya, Ayten Tavlaş ve Hatice Cengiz, ‘Fıtrat değişir sanma bu kan yine o kandır’ dedirten yerli ve milli bir çalışmaya imzalarını attılar. Bölge şartlarına uygun ve çok daha verimli iki yem bitkisiyle yepyeni bir patates çeşidini geliştirerek tescil ettirdiler.
İnsanların en çok tükettiği, sofraların vazgeçilmez ürünü kartoşka. Yani kartol. Rusça kökenli bir sözcük olan kartoşka yani patatese Sivas’ta gartof, Bitlis’te kartop ve Antalya’da kortol deniliyor. Son zamanlarda ağız tadıyla bir kızartma yapamıyoruz..! Ne patatesimiz yeterli ne de yağımız..! Her ikisinde de dışa bağımlıyız..! Üstelik tarım ülkesi, tarım şehri olmamıza rağmen..! Oysaki Erzurum; Ayçiçeği üretiminde ülkemizde 9, patates üretiminde ise 15. sırada. Erzurum’da 27 bin dekarlık alanda ayçiçeği ekimi yapılıyor. Erzurum’da üretilen ayçiçeği ülke genelinde üretilen miktarın yüzde üç buçuğu. 2021 yılı sonu itibariyle üretilen patates miktarı da 88 bin ton…
Ama bu yıl patatese para yetmiyor..! Geride kalan günlerde Patatesin kilogram fiyatı 10-12 liraları gördü. Üretici maliyetlerden dertli, tüketici fiyatlardan. Aslına bakarsanız kimse masum değil. Stokçuluk kanımıza işlemiş..! 350 bin hektar işlemeli tarım arazisine sahip olan Erzurum’da üretilen patatesin en büyük özelliği; ‘’Kum gibi olması ve ağızda kolayca dağılması’’. Ancak yeterince verimli olmadığından olsa gerek bilim insanları ‘Can’ ismini verdikleri yeni bir tür geliştirdiler. Hem çok avantajlı hem bölgeye uyumlu hem de daha çok verimli.
Birkaç yıl öncesine kadar ‘Paramız var ki ithal ediyoruz’ sözü yerine şimdi ’Ekilmedik arazi kalmayacak’ sloganıyla harekete geçen tarım bakanlığının tarımsal destekleri ve tarlasını ekmeyenlerin arazisini kiralayarak ekecek olan Erzurum büyükşehir belediyesinin çiftçilere sunduğu açık çek sonrasında tohum konusu da Erzurumlu bilim kadınları tarafından halledildi.
Artık Erzurum’un kartoluyla inşallah tarlalarda sofralar da 'CAN'lanacak..! Aksi halde bu gıda işinde canımız çok ama çoook yanacak..!
Teşekkürler. Eline sağlık