“Dünyadaki açlık ve sefaletin nedeni yoksulları doyuramamak değil, zenginleri doyuramamaktır!”
Çoğumuz her çocuğun sağlık, gelişim ve başarı konusunda eşit şansa sahip olduğuna inanırız. Oysa çocukların yaşamları arasındaki farklılıklar daha anne rahmindeyken bile söz konusudur. Bazı bebekler hem biyolojik, hem bakım hem de sosyal çevre olmak üzere, büyüme ve gelişimlerini etkileyecek dezavantajlarla dünyaya gelirler. Dünyada her yıl 500.000’den fazla kadın gebelik ve doğum nedeniyle kaybedilmekte, her yıl yaklaşık 8 milyon bebek doğum döneminde ölmektedir. Ülkemizde ise pek çok gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi bebek ve çocuk ölüm oranları yüksektir.Bugün sağlık kuruluşları bu ölümleri azaltmak için; el hijyeni uygulamaları, santral ve nözkateter kaynaklı kan akımı enfeksiyonlarının önlenmesi, tedavide ve profalakside akılcı antibiyotik kullanımı,cilt bakımı ve erken anne sütü ile beslenme gibi konularda önemli tedbirler almıştır.
Gelişimsel Destek Programı (0-36 aylık gelişimi risk altındaki çocuklar için), 0-3 yaş arası gelişimsel gerilik gösteren, gelişimsel gerilik gösterme riski olan ve normal gelişim gösteren bebek ve çocukların tüm gelişimsel alanlarda desteklenmesine yönelik hazırlanmış bir programdır. Gelişimsel Destek Programı, her gelişim alanında belli yaş dönemlerine göre sıralar ve her beceriyi bir amaç olarak görür. Gelişimsel Destek Programı’nda her parça bir gelişim alanını kapsamaktadır. FAO’nun açıklamasına göre 842 milyon kişi açlık sınırının altında yaşıyor. Öte yandan gün vesilesiyle heba edilen gıdalara da dikkat çekiliyor, yıllık gıda üretiminin üçte birinin, 1,3 milyar ton ya da 750 milyar doların her yıl çöpe atıldığına dikkat çekiliyor. Eğer dayanışmacı politik ve etik anlayış olmaz ise dünyanın açlık ve yetersiz beslenme sorununa bir çözüm bulunamaz. Milyonlarca aç insanın sessiz çığlığı hep çözüm bekleyecektir.
GELİŞİMİ TEHLİKE ALTINDA OLAN ÇOCUKLAR KİMLERDİR?
ÇALIŞAN ÇOCUKLAR
SOKAK ÇOCUKLARI
SUÇA İTİLEN ÇOCUKLAR
ŞİDDET GÖREN ÇOCUKLAR
MÜLTECİ ÇOCUKLAR
İSTİSMARA MARUZ KALAN ÇOCUKLAR
GELİŞİMİ TEHLİKE ALTINDA OLAN ÇOCUKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
GELİŞİMİ TEHLİKE ALTINDA OLAN ÇOCUKLAR KİMLERDİR?
ÇALIŞAN ÇOCUKLAR
SOKAK ÇOCUKLARI
SUÇA İTİLEN ÇOCUKLAR
ŞİDDET GÖREN ÇOCUKLAR
MÜLTECİ ÇOCUKLAR
İSTİSMARA MARUZ KALAN ÇOCUKLAR
GELİŞİMİ TEHLİKE ALTINDA OLAN ÇOCUKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
Gelişimleri risk altındadır.
İhmal ve istismara açıktırlar.
Duygusal ve fiziksel sağlık sorunları vardır.
Dili kullanmada güçlükleri vardır.
Uyaran eksikliği vardır.
Sosyal kabulü düşüktür.
Entegrasyonu önleyici olumsuz dış görünüşe sahiptirler.
YOL AÇAN ETMENLER
A. Genetik
Kalıtımsal özellikler, anne- babadan ve önceki kuşaklardan genler yoluyla çocuğa aktarılan zeka, saç rengi, ten rengi, vücut yapısı, boy, kan grubu, bazı hastalıklara eğilim gibi özelliklerdir..
B. AİLESEL
Sağlıklı ilişkilerin olduğu bir ailede, kendini güvenli ve mutlu hisseden çocuğun, daha iyi geliştiği bilinmektedir.
C. GÖÇ
Kendi kültürlerinden farklı bir kültürle tanışmaları,eğitim kurumlarının değişmesi,arkadaş ortamında yaşanan değişiklikler yeni bir dille karşılanması gibi faktörler çocuğun gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
D. ÇEVRESEL
Ailenin çocuğu yetiştirme tarzı, arkadaş gurupları, okul çevresi, çocuğun eğitiminde olumlu ya da olumsuz etkiler bırakır ve çocuğun davranışlarını şekillendirir.
ÇÖZÜM YOLLARI
1-Tıbbi eksiklikleri giderilmeli,
2-Yoksulluk ve devamında gelen çevresel yoksunluk giderilmeli,
3-Uygun olmayan fiziksel bakım koşulları iyileştirilmeli,
4-Ebeveynlerin sevgi temeline uygun etkileşimde bulunmaları sağlanmalı,
5-Ebeveyn ve eğitimcilerin çocukların ergenlik dönemi gelişimsel özellikleri ve zorlukları karşısında anlayışlı olmaları sağlanmalı,
6-Çocuğun gelişimsel geriliğini önlemek amacıyla “Erken Çocukluk Eğitimi” verilmeli,
7-Bu programa ebeveynlerde dahil edilmeli,
8-Çocukların nitelikli yaşam sürmelerini sağlamak amacıyla; çocuklar için risk oluşturabilecek tüm etkenlerin kontrol edilebilirliliği sağlanmalı.
*Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi eğitim Fakültesi Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği 4.sınıf öğrencileri.
Hadislerle Çözüm Arayışı
Hz. Peygamber (sav)’in çocuk eğitiminde hangi hususları öne çıkardığını düşündüğümüzde sırasıyla şunlardan bahsedebiliriz:
• İman esaslarının öğretimi
• İbadet eğitim-öğretimi
• Kur’an-ı Kerim öğretimi
•Temel alışkanlıkları kazandırma.
• Temel gelişimlerini dikkate alma
Bu hususlar Hz. Peygamber (sav)’in, çocukların “Erken Çocukluk Eğitimi” üzerinde ehemmiyetle durduğu ve öne çıkardığı hususlardır.
1-Sevgi ve şefkat ortamı sağlanmalı, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"Çocukları sevin ve onlara şefkatli davranın.“
2-Çalışmak mı oynamak mı, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor: "Toprak, çocukların otlağıdır, bırakın oynasınlar. “
3-Çocuk düşünen bir insandır. Onun fikrini güçlendirin. Hz. Ali (r.a) buyuruyor ki: "Küçüklükte soru sonran kimse büyüdüğünde cevap veren biri olur."
4-İyi örnek olmak, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:“Çocukları sevin, onlara karşı şefkatli olun ve onlara söz verecek olursanız kesinlikle sözünüzde durun.”
5-Yardım etmek, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor: “Bir Müslüman’ın imdat çağrısını duyduğu halde onun yardımına koşmayan kimse Müslüman değildir.”
6-Arkadaş seçimi, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"İnsan, dost ve arkadaşının istek ve davranışlarına alışkanlık kazanır.“
7-Terbiye, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"Terbiye ve öğretimde yumuşaklık gösteriniz ve sıkı tutmayınız. Çünkü bilgin öğretmen sıkı tutandan daha iyidir.“
1-Sevgi ve şefkat ortamı sağlanmalı, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"Çocukları sevin ve onlara şefkatli davranın.“
2-Çalışmak mı oynamak mı, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor: "Toprak, çocukların otlağıdır, bırakın oynasınlar. “
3-Çocuk düşünen bir insandır. Onun fikrini güçlendirin. Hz. Ali (r.a) buyuruyor ki: "Küçüklükte soru sonran kimse büyüdüğünde cevap veren biri olur."
4-İyi örnek olmak, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:“Çocukları sevin, onlara karşı şefkatli olun ve onlara söz verecek olursanız kesinlikle sözünüzde durun.”
5-Yardım etmek, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor: “Bir Müslüman’ın imdat çağrısını duyduğu halde onun yardımına koşmayan kimse Müslüman değildir.”
6-Arkadaş seçimi, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"İnsan, dost ve arkadaşının istek ve davranışlarına alışkanlık kazanır.“
7-Terbiye, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:"Terbiye ve öğretimde yumuşaklık gösteriniz ve sıkı tutmayınız. Çünkü bilgin öğretmen sıkı tutandan daha iyidir.“
"Çocuklarınıza değer verin ve onları iyi terbiye edin ki, Allah (c.c) sizleri affetsin."
8-Sıkıntıları gidermek, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:“İman, altmış küsür şubedir. Bu şubelerden birisi insanlara sıkıntı verecek şeyleri gidermektir. Bu manada yol ortasında bulunan bir taşı kaldırmak, imanın gereğidir.”
9-Çevreye ve medyaya dikkat, Hz Ali (r.a.), oğlu Hasan'a (r.a) şöyle buyurur: "Çocuğun kalbi bitkisi olmayan bir araziye benzer, ona ne verilirse kabul eder. Bundan dolayı ben, kalbin katılaşmadan ve başka şeylerle meşgul olmadan senin terbiye etmeye başladım."
8-Sıkıntıları gidermek, Resul-i Ekrem (sas) şöyle buyuruyor:“İman, altmış küsür şubedir. Bu şubelerden birisi insanlara sıkıntı verecek şeyleri gidermektir. Bu manada yol ortasında bulunan bir taşı kaldırmak, imanın gereğidir.”
9-Çevreye ve medyaya dikkat, Hz Ali (r.a.), oğlu Hasan'a (r.a) şöyle buyurur: "Çocuğun kalbi bitkisi olmayan bir araziye benzer, ona ne verilirse kabul eder. Bundan dolayı ben, kalbin katılaşmadan ve başka şeylerle meşgul olmadan senin terbiye etmeye başladım."
DİKKAT:
Günümüzde bu hususları çocuklara kazandırmaya çalışırken hangi metotların kullanılacağı ve nasıl yapılacağı bu konunun uzmanı olan kişiler tarafından öğrenilmelidir. Gelişigüzel olmamalıdır.
Ayetlerle Çözüm Arayışı
“ Bir de sana yetimleri soruyorlar. De ki: “Onların durumlarını düzeltmek hayırlıdır….” (Bakara, 2/220)
“ Mallarında, muhtaç ve yoksullar için bir hak vardır.” (Zariyat, 51/19)
“ Kim bir hayat kurtarırsa bütün insanlığı kurtarmış gibi olur.” (Maide, 5/32)
“ Ey iman edenler, kendinizi ve yakınlarınızı ateşten koruyun ki, onun yakıtı insanlar ve taşlardır.” (Tahrim/6).
" Baba ve anne, neden masum çocuğunuzu öldürdünüz? diye kıyamet günü sorguya tabii olacaklardır.“(Tekvir/10.)
“ Ve onlar öyle kişilerdir ki emanetlerine ve ahitlerine riayet ederler.”
(Mu’minûn/8.
“ İyilik ve takva konusunda yardımlaşın, günah ve haddi aşmada yardımlaşmayın.” (Mâide/2.)
Editör
Son Güncelleme: 24.12.2013 15:31
